โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (Non-communicable disease, NCDs)
โรคไม่ติดต่อ หรือเรียกย่อว่า NCD (Non-communicable disease, NCD) คือ โรคที่ไม่ใช่โรคติดเชื้อ ไม่ได้เกิดจากเชื้อโรคจึงติดต่อไม่ได้ด้วยการสัมผัสคลุกคลีหรือติดต่อผ่านตัวนำโรค (Vector) หรือผ่านทางสารคัดหลั่งต่างๆ ซึ่งโรคไม่ติดต่อมีปัจจัยเสี่ยงมาจากพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมต่าง เช่น การดื่มสุรา การสูบบุหรี่ รับประทานอาหารหวาน มัน เค็ม และขาดการมีกิจกรรมทางกายที่เพียงพอ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ได้แก่ ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง น้ำตาลในเลือดสูง ภาวะน้ำหนักเกินและอ้วน ซึ่งทำให้เป็นโรคไม่ติดต่อในที่สุด โดยกลุ่มโรคไม่ติดต่อ ได้แก่ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน โรคหัวใจขาดเลือด และโรคหลอดเลือดสมอง โรคเรื้อรัง จะค่อยๆ มีอาการและอาการรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ ทีละน้อยเมื่อไม่ได้รับการดูแลรักษา
ปัจจัยเสี่ยงทางสุขภาพที่สำคัญร่วมกันมีสองกลุ่มคือ กลุ่มปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม 4 ปัจจัยและกลุ่มปัจจัยด้านสรีรวิทยา 4 ปัจจัย
กลุ่มปัจจัยเสี่ยงด้านพฤติกรรม 4 ปัจจัย ได้แก่
- การบริโภคยาสูบ
- การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
- การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม
- การมีกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอ
กลุ่มปัจจัยด้านสรีรวิทยา 4 ปัจจัย ได้แก่
- ภาวะไขมันในเลือดสูง
- ภาวะความดันโลหิตสูง
- ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
- ภาวะน้ำหนักเกินและอ้วน