กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข สนับสนุนให้หญิงตั้งครรภ์ทุกอายุ ทุกสิทธิ์ เข้ารับการตรวจคัดกรองทารกกลุ่มอาการดาวน์ เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมให้แก่ครอบครัว
นายแพทย์สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมอนามัย กล่าวว่า กลุ่มอาการดาวน์หรือดาวน์ซินโดรม เป็นโรคความผิดปกติทางพันธุกรรมชนิดหนึ่งซึ่งพบได้บ่อย ที่เกิดความบกพร่องของร่างกายและสติปัญญาโดยมีอุบัติการณ์ของกลุ่มอาการดาวน์เท่ากับ 1 : 800 ของทารกแรกเกิด พบได้กับทุกกลุ่มอายุของหญิงตั้งครรภ์ ในแต่ละปีประเทศไทยมีเด็กเกิดใหม่ ปีละประมาณ 600,000 คน จะมีทารกแรกเกิดที่เป็นกลุ่มอาการดาวน์ ประมาณปีละ 750 ราย ถ้าไม่มีระบบบริการตรวจคัดกรองในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ซึ่งเด็กกลุ่มนี้จะมีค่าใช้จ่ายที่นอกเหนือจากการเลี้ยงดูปกติสูงถึงรายละ 2,500,000 บาท โดยผู้ปกครองของเด็กต้องรับภาระค่าใช้จ่ายเหล่านี้ ถือเป็นภาระที่หนักมากสำหรับครอบครัวที่ไม่พร้อม จึงควรมีการตรวจค้นหาแต่เนิ่น ๆ ว่า ทารกในครรภ์มีภาวะเสี่ยงอยู่ในกลุ่มอาการดาวน์หรือไม่ เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมให้แก่ครอบครัวด้วย
นายแพทย์สุวรรณชัย กล่าวต่อไปว่า จากข้อมูลผลงานวิจัยของ นางสาวนัจญ์มะฮ์ เลิศอริยะพงษ์กุล นางเริงฤทัย หลีเส็น นางสาวโซเฟีย สาเมาะ ศูนย์อนามัยที่ 12 ยะลา เรื่อง ความสำเร็จของระบบบริการคัดกรอง กลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม ซึ่งได้รางวัลรองชนะเลิศอันดับสอง กลุ่มสตรีและเด็กปฐมวัย จากงานประชุมวิชาการ ส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ครั้งที่ 15 พบว่า ผู้ใช้บริการมีความพึงพอใจต่อการใช้แนวทาง การคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และผลการศึกษายังแสดงให้เห็นว่า แนวทางการปฏิบัติคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์มีความเหมาะสม ง่ายต่อการนำไปใช้ปฏิบัติ และควรปรับปรุง อย่างต่อเนื่องเพื่อให้มีคุณภาพมากยิ่งขึ้น พร้อมทั้งให้มีการจัดอบรมพัฒนาความรู้ และทักษะต่าง ๆ เกี่ยวกับ การคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ให้กับบุคลากรสาธารณสุขเขตสุขภาพที่ 12 ต่อไป“ที่ผ่านมา กรมอนามัยได้จัดทำแนวทางการตรวจคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ก่อนคลอดในหญิงตั้งครรภ์ เพื่อเป็นแนวทางการให้บริการ ตามกระบวนการคุณภาพแก่หน่วยบริการ โดยครอบคลุมการให้การปรึกษา ทางพันธุศาสตร์ การตรวจกรองด้วยวิธี Quadruple Test การตรวจวินิจฉัยทารกในครรภ์ก่อนคลอด การยุติการตั้งครรภ์ และการดูแลเด็กกลุ่มอาการดาวน์ เพื่อให้บุคลากรที่เกี่ยวข้องถือปฏิบัติในแนวทางเดียวกันและให้หน่วยบริการจัดระบบเครือข่ายบริการแบบครบวงจร โดยสามารถเรียกเก็บเงินชดเชยได้ตามรายการกิจกรรมบริการ
ทั้งนี้ สำหรับการเข้ารับบริการการตรวจคัดกรองทารกกลุ่มอาการดาวน์ หญิงตั้งครรภ์ทุกคน ที่สามารถเบิกจ่ายตามสิทธิ์ได้นั้น จะต้องเข้ารับบริการตามเงื่อนไขของสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ ดังนี้ 1) กระบวนการในการเข้ารับการปรึกษาทางพันธุศาสตร์ 2) การเข้ารับการตรวจเลือดคัดกรองโดย Quadruple Test ซึ่งหากมีความเสี่ยงต่ำจะเข้าสู่กระบวนการฝากครรภ์ตามปกติ หรือหากมีความเสี่ยงสูง จะเข้าสู่กระบวนการ ตรวจวินิจฉัย ก่อนคลอด และ 3) รับการตรวจวินิจฉัยก่อนคลอด โดยการเจาะตรวจหาโครโมโซมของทารกจากน้ำคร่ำหรือเลือดจากสายสะดือทารก หากพบโครโมโซมผิดปกติ จะให้คำปรึกษาแก่หญิงตั้งครรภ์และสามี ในการเลือก ฝากครรภ์ต่อหรือยุติการตั้งครรภ์ ซึ่งหากหญิงตั้งครรภ์และครอบครัวต้องการตั้งครรภ์ต่อ ก็พร้อมให้คำแนะนำ ช่องทางการดูแลต่อเนื่องสำหรับเด็กกลุ่มอาการดาวน์ที่เหมาะสมต่อไป” อธิบดีกรมอนามัย กล่าวในที่สุด
***
กรมอนามัย / 23 มิถุนายน 2565
