จากสถานการณ์ปัจจุบัน พบข้อมูลว่า มีเด็กทั่วโลกตายจากอุจจาระร่วงปีละ 3.5 ล้านคน โรคปอดบวมประมาณร้อยละ 25 ส่วนประเทศไทย สำนักระบาดวิทยา กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รายงานว่า ตั้งแต่วันที่ 31 ม.ค. – 3 ต.ค. 2559 พบผู้ป่วยอุจจาระร่วง 904,384 ราย เสียชีวิต 4 ราย ส่วนผู้ป่วยโรคไข้หวัดใหญ่พบ 108,469 ราย เสียชีวิต 17 ราย และโรคมือเท้าปากพบผู้ป่วย 67,516 ราย เสียชีวิต 2 ราย โดยแพทย์ระบุสาเหตุสำคัญมาจากมือ ซึ่งเป็นอวัยวะสำคัญนำเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย แต่อย่างไรก็ตามยังพบข้อมูลว่า การล้างมือด้วยน้ำและสบู่อย่างถูกต้องและถูกวิธี 20 วินาที จะช่วยลดการติดเชื้อทางเดินอาหารและทางหายใจได้ 90%
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ได้เล็งเห็นความสำคัญดังกล่าว จึงได้มีการกำหนดให้วันที่ 15 ต.ค. ของทุกปี เป็นวันล้างมือโลก เพื่อรณรงค์และกระตุ้นให้ประชากรทั่วโลก หันมาให้ความสำคัญกับการล้างมือด้วยสบู่อย่างถูกวิธี เนื่องจากการล้างมือเป็นการป้องกันการติดเชื้อโรคที่สำคัญทางหนึ่ง โดยเน้นการให้ความรู้ประชาชนในเรื่องการล้างมือให้ถูกวิธีเพื่อป้องกันการติดโรคที่สามารถติดต่อกันได้ผ่านการสัมผัส โดยในการล้างมือที่ถูกต้องนั้นให้ล้างมือหลังการทำกิจกรรมหลัก 7 อย่าง ได้แก่
- ก่อนและหลังเตรียมอาหาร
- ก่อนและหลังรับประทานอาหาร
- ก่อนและหลังสัมผัสผู้ป่วย
- ก่อนหลังทำกิจกรรมต่าง ๆ
- หลังเข้าห้องน้ำ
- หลังเล่นกับสัตว์เลี้ยง
- หลังเปลี่ยนผ้าอ้อมให้เด็กและผู้ใหญ่
การล้างมือแบบเอามือผ่านน้ำใครๆ ก็ทำได้ แต่คุณรู้ไหมว่าการล้างมือให้สะอาดหมดจด จนปราศจากเชื้อโรคได้นั้น ต้องทำตามวิธีที่ถูกต้อง 7 ขั้นตอนต่อไปนี้
- ฝ่ามือถูฝ่ามือ เริ่มต้นการล้างมือง่ายๆ ด้วยการถูสบู่ขึ้นมาเล็กน้อยพอขึ้นฟอง ก่อนนำฝ่ามือทั้งสองข้างประกบกันและถูให้ทั่ว จนรู้สึกสะอาด
- ฝ่ามือถูหลังมือ ปาดฟองสบู่มาที่หลังมือ แล้วล้างมือต่อโดยการใช้ฝ่ามือถูหลังมือและซอกนิ้วให้สะอาด จากนั้นสลับข้าง วิธีนี้จะทำให้ฆ่าเชื้อโรคบริเวณหลังมือที่เรามักลืมกันไป
- ประกบฝ่ามือถูซอกนิ้ว พลิกมือกลับมาประกบกัน ก่อนจะล้างมือให้สะอาดด้วยการถูซอกนิ้วด้วยสบู่ให้สะอาดหมดจด
- ฝ่ามือขัดหลังนิ้ว กำกำปั้นข้างหนึ่งขึ้นล้างมือต่อ โดยใช้ฝ่ามืออีกข้างหนึ่งขัดบริเวณหลังนิ้ว สลับข้างทำแบบเดียวกันจนรู้สึกว่ามือสะอาด
- ถูนิ้วหัวแม่โป้ง กางนิ้วหัวแม่โป้งก่อนใช้ฝ่ามืออีกข้างกำรอบแล้วหมุนวนด้วยฟองสบู่เป็นวงกลม ทำให้สะอาดทั้งสองด้าน
- ขัดฝ่ามือด้วยปลายนิ้ว แบมือข้างหนึ่ง แล้วใช้ปลายนิ้วมืออีกข้างขัดฟองสบู่ตามแนวขวางจนทั่ว แล้วสลับข้างทำวิธีเดียวกัน
- ถูรอบข้อมือ กำมือรอบข้อมือข้างหนึ่ง แล้วถูวนไปรอบๆ จากนั้นเปลี่ยนข้าง ทำเช่นเดียวกัน วิธีนี้จะช่วยให้ข้อมือสะอาด
ฝึกให้เป็นนิสัย ล้างมือถูกต้อง ถูกวิธี ลดความเสี่ยงในการติดโรค
ศูนย์อนามัยที่ 4 สระบุรี
ปรับปรุง 12 ธันวาคม 2561